BURSA 5 -İZNİK GÖLÜ
Tarih Kokan Topraklar İznik Gölü (Askania) /
Bursa - 5
Göl kenarında bir kır kahvesinde Türk kahvemi yudumlarken İznik Gölü hakkında balıkçılardan bilgi alıyorum. İznik Gölü, Yunan mitolojisinde Askania adı ile anılmaktadır. Türkiye'nin 5. büyük gölü olarak bilinmektedir. Antik çağda Askania adıyla anılan göl, bugünkü adını kıyısındaki İznik kasabasından almıştır. Tektonik bir yapıya sahip olan gölün yüzölçümü 298 km², denizden yüksekliği 85 metredir. Genişliği en dar yerinde 11.5 km, doğu-batı doğrultusunda uzunluğu 32 km'dir. Derinliği kuzeyden güneye doğru artan gölün en derin yeri 65 metredir. İznik Gölü, 1990 yılında SİT alanı ilan edilmiştir.
Göl kenarında halk ile sohbet esnasında ilginç bir hikaye dinliyorum. 16.yy'da Osmanlı'da önemli görevlerde bulunan tarihçi Muallim Sadettin Efendi, İznik Gölünü şöyle tarif eder: “Bu gölün çevresini bir atlı ancak bir günde dolaşır. Gölden avlanan balıklar pek lezzetli olup, çevreye hediye olarak gönderilir. Yılın kurak aylarında su çekilince ortasında bir takım büyük yapılar meydana çıkar. Bunların Nuh Aleyhüsselamın oğlu Sam'ın yaptırdığı binaların kalıntısı olduğu söylenir. Sam'ın Tufan'dan sonra İznik'i kurarak burada yerleştiği meşhurdur.” diye notlarına almıştır. Bu bir efsane, sonuçta halkın ağzından işitiyorum.
Gölün içindeki bahsedilen kent kalıntıları, gölün batısındaki Basilinopolis kalıntıları olmalıdır. Gölün dört bir tarafında antik dönem kalıntıları bulunmaktadır. Göl bütünüyle tarım alanları ve zeytinliklerle çevrilidir. Altın sarısı üzüm bağları ve her mevsim yetişen çeşitli sebze ve meyveleri ile öne çıkar. Batıdaki setlerin ardındaki eski göl alanı kavaklığa dönüşmüştür. Gölden, gerek Gemlik’teki fabrikalar, gerekse çevredeki tarım alanları için su alınmaktadır. Batıda, Orhangazi ile göl arasında metal, kimyasal madde ve tekstil üretim fabrikaları bulunmaktadır.
Gölü tümüyle çevreleyen karayolu ile gölün tüm noktalarına ulaşılabilir. İznik ilçesi, her gün binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir. Gölün batısında, Türkiye’nin en geniş ve en güzel piknik alanları yer alır. Bir tarafı çamlık diğer yanı tertemiz göl manzarası ile Türkiye’nin her yerinden binlerce insanı çeker. Günübirlik dinlenme alanları dışında çadır turizmine de açıktır. Gölün suyu tatlıdır ve yüzülebilmektedir.
Hal böyle olunca bu gece İznik göl kenarında bulunan Doğa Müfit kamp alanına yerleşiyor ve kamp sahibi Müfit'le güzel bir sohbetle geceyi sonlandırıyoruz.
Hepiniz sevgiyle kalın.
Melih Eriş