İnsan kısa sürede neleri keşfedebilir? Yol aldıkça kendini, kültürünü, unuttuklarını,
belki de sadece keşfetmenin hazzını...
Eğer kendini arıyorsan yönünü dağlara çevir, dağlarda gözlerini kapat, kulaklarınla
gör. Ağaçların fısıltılarını, böceklerin seslerini dinle. Binlerce yıllık uygarlıkların izini sür.
Keşif yolculuğu için yoldan çıkmaya hazır ol!
Melih Eriş
.................................................
Dikilitaşlar antik Mısır mimarisinin önemli bir bölümünü oluştururlar. Dikilitaşları genellikle tapınak girişlerinde çift adet görebiliriz. Üzerlerindeki hieroglif yazılarda ise genellikle o döneme ait firavunun hikayeleri, önemli kişiler ve olaylar anlatmak için inşa edilirlerdi. Bu anıtların dekoratif nitelikleri dışında pratikte bir işlevleri olmadığı sanılıyordu. Yükseklikleri genellikle 15-30 metre arasında değişiyordu.
Mısır'daki Roma döneminde dikilitaşlar büyük ilgi görmüştür. Öyle ki bugün Roma'da Mısır'da bulunandan daha fazla dikilitaş bulunmaktadır. En ünlüsü ise M.S. 37 yılında Roma'ya getirilen ve o günden beri St. Peter meydanında sergilenenen dikilitaştır.
Roma dışında da Mısır'dan dünyaya yayılmış ve halen sergilenmekte olan 27 antik dikilitaş bulunmaktadır.
Mısır 8 adet: Karnak Tapınağı – Luksor: Firavun I. Tutmosis döneminde inşa edilmiştir. Luksor’daki Karnak Tapınağı girişinde bulunmaktadır. Luksor Tapınağında Firavun II. Ramses, yine Karnak Tapınağında Firavun Hatsepsut, Hellopolis Kahire’de Firavun I. Sesostris döneminde yapılmış dikilitaşların yanı sıra 4 adet daha antik mısır dikilitaşları bulunmaktadır.
Fransa 1 adet: Place de la Concorde – Paris. Paris’teki bu dikilitaş Luksor Tapınağından getirilmiştir. Dikilitaş, Firavun II. Ramses döneminde inşa edilmiştir. Osmanlı Valisi Ali Paşa 1833 yılında hediye etmiştir.
İsrail 1 adet: Caesarea Granit taştan yapıldığı için Aswan'dan geldiği düşünülmektedir. Tarihi bir kayıtı bulunmamaktadır.
İtalya 11 adet: Roma 8 – Sicilya – Floransa – Ubrino. Boboli Bahçeleri – Floransa, II. Ramses dönemi dikilitaşıdır. Kırmızı granitten yapılan dikilitaşın yüksekliği 4.87 metredir. Bunun haricinde İtalya’da 10 tane daha dikilitaş bulunmaktadır ve anavatanı Mısır’dakinden daha fazladır.
Türkiye 1 adet: Sultanahmet Meydanı – İstanbul / Türkiye. Tarihi yarımadada Sultanahmet meydanında bulunan bu dikilitaş Firavun III.Tutmosis dönemindendir. 390 yılında Roma imparatoru Thedeous getirtmiş.
İngiltere 3 adet: Londra – Durham Üniversitesi – Wimborne- Kleopatra’nın İğnesi – Londra. Firavun III. Tutmosis döneminde inşa edilen bu dikilitaştan hariç, Firavun II. Amenhotep ve Firavun IX. Ptolemy döneminden gelen iki adet daha dikilitaş bulunmaktadır.
ABD 1 adet: Kleopatra’nın İğnesi – Central Park / New York. Firavun III. Tutmosis döneminden kalan en ünlü dikilitaşlardan biri de Amerika Birleşik Devletleri’nin New York şehrinde bulunmaktadır. 1881 yılında Mısır yöneticisi olan Khedive para karşılığında dikilitaşı satmıştır.